Kafein dünya çapında en yaygın kullanılan psikoaktif maddedir ve beş yetişkinden dördü, genellikle uykusunu kaçırmak için kahve, çay veya soda gibi sıcak veya soğuk bir içecek şeklinde kafeini tüketir.
Basit bir ifadeyle işleyiş, kafeinin sinir ateşlemesini yavaşlatmak için ürettiğimiz bir kimyasala benzerliği sayesinde gerçekleşir. Kafein, bu kimyasalın beyindeki yavaşlatıcı etkisine müdahale ederek, nöronlarımızın normalde yavaşlayacakları yerde aktif kalmasını sağlar ve vücutta ‘savaş ya da kaç’ tepkisini teşvik eden bir zincirleme reaksiyon başlatır.
Neden Kafein Sizi Sadece Uyanık Tutmuyor, Aynı Zamanda Enerjik Hissettiriyor?
Kafein, beyindeki belirli sinirlerin hızlı bir şekilde çalışmaya devam etmesine olanak sağlıyor, bu şekilde diğer sinirlere heyecan verici bir şey yaşandığını söylüyoruz. Vücudumuz ise stres veya tehlike zamanlarında ihtiyaç duyabileceğimiz tepkileri üreten bir hormon olan epinefrin salgılayarak yanıt verir. Kalbimiz biraz daha hızlı atar, göz bebeklerimiz genişler, kan kaslarımıza yönlendirilir ve depolanan karbonhidratlar karaciğerden salınır.
Kafein Zararlı mı?
Genel olarak konuşursak, günde bir ila dört fincan kahveye eşdeğer (24 saatlik bir süre içinde yaklaşık 400 miligram kafein) tüketme alışkanlığına sahip çoğu insan, sağlıkları için net bir riskle karşı karşıya değildir.
Aslında, az miktarda kafeinin kalp hastalığını önleme, kasların kalori yakmasına yardımcı olma ve hatta muhtemelen daha uzun yaşama şansınızı artırma gibi birkaç küçük ama önemsiz olmayan faydası olabilir. Günde birkaç fincanı aşan bir alışkanlığa sahip olmak, bu faydaları hızla ortadan kaldırabilir.
Yine de uyarı yapılmalıdır! Günde bir bardak içme alışkanlığı bile, baş ağrısı, uyuşukluk ve sinirlilik ile geri çekilmeyi cezalandıran fiziksel bir bağımlılık yaratabilir.
Ayrıca, Adenosin‘in aslında vücudunuza bir iyilik yaptığı gerçeği var, sizi beyninizi temizlemek ve vücudunuzu onarmak için ihtiyaç duyacağınız gerekli miktarda uykuya hazırlıyor.
Kafeinin öldürücü bir dozu vardır ve mililitre kan başına yaklaşık 80 ila 100 mikrogram kafein konsantrasyonlarında ölümler bildirilmiştir. Bu miktarda kafeini almak için yaklaşık 10 gram saf kafein tüketmek gerekir ki bu, tek başına kahve ile yapılması zor bir şeydir. Ancak, geçmişte toz veya hap şeklindeki konsantre kafeinin az sayıda ölümde rol oynadığı kaydedildi.
Hem uykudan hem de kafeinden en iyi şekilde yararlanmak için sabahları bir veya iki bardak kahvenin tadını çıkarın!
