Çöller ev oluşturmak için kolay yerler değildir. Gündüzleri kavurucu derecede sıcak, geceleri ise soğuk olan çöllerde su da kısıtlıdır. Çölleri evi olarak gören canlılar, bu zorlu koşullarda hayatta kalmak için adapte olmuşlardır. Bu hayvanların çoğunun, ihtiyaçları olan az miktarda suyu depolamalarını sağlayan derileri veya pulları vardır. Bazıları ise cezalandırıcı güneşten kaçınmak için yalnızca geceleri hareket edecek ve avlanacak şekilde adapte oldu. Sizin için çölde yaşayan fakat pek bilinmeyen hayvanları derledik. İşte çölde yaşayan hayvanlar…
Çöl Tilkisi
Çöl tilkileri (Vulpes zerda) için en sevimli çöl hayvanları diyebiliriz. Bu ufak köpekgiller evcil kedilerden daha küçüktür, kuyrukları hariç 35 – 40 santimetre uzunluğundadırlar ve 10 – 15 santimetre uzunluğa ulaşabilen muazzam kulakları vardır. Bu kulaklar, kumun altındaki avlarını dinlemelerine yardımcı olur.
Çöl tilkisi, Afrika ve Arap çöllerinde iyi şekilde adapte olmuştur. Soluk renkli kürkü onu kuma karşı kamufle eder. Ayrıca, ayaklarının altında da kürk bulunur bu, kumda koşarken çekiş sağlar ve patilerini sıcak çöl yüzeyinden korur. Bu tilki, sıcaklıklar arttığında kendini soğutmak için dakikada 690 defaya kadar nefes alabilir.
Tüylü Çöl Akrebi (Hadrurus Arizonensis)
Çöllerde yaşayan pek çok akrep türü arasında en çok Tüylü Çöl Akrebi göze çarpar. Bu akreplerin boyutu 10 – 17 santimetre arasındadır. Çöl akrebi de ultraviyole (UV) ışık altında parlar. Akreplerin neden flüoresan yaydığını kimse tam olarak bilmiyor ama bu utangaç gece yırtıcılarını bulmanın en iyi yolu, bir yaz gecesi çöle UV ışığı tutmaktır. Kıllı çöl akrebi, Kuzey Amerika’nın Sonoran ve Mojave çöllerinin yanı sıra Nevada ve Utah’ta da bulunur. Neyse ki, bu akrepler insanlarla karşılaştığında sokmaktansa kaçmayı tercih ederler. Zehirleri nispeten zayıftır. Çoğu insan için akrep sokması, arı sokmasına benzer.
Harris Şahini
Harris şahinleri (Parabuteo unicinctus) bazen sürüler halinde avlanırlar ve kertenkeleler, diğer kuşlar, kanguru fareleri ve yer sincapları gibi küçük çöl memelilerini yerler. Büyük bir av yakalarlarsa onu, sürü ile paylaşırlar.
Zırhlı Çöl Böceği (Asbolus Verrucosus)
Zırhlı Çöl Böceği‘nin kabuğu o kadar güçlüdür ki, bu böcekler bir insan tarafından üzerine basılmaya aldırış etmez. Bu zırhlı böcekler, kendilerini tehlikede hissettikleri an yuvarlanırlar ve ölü taklidi yaparlar. Bu savunma davranışları nedeniyle “ölü taklidi yapan böcek” olarak da bilinirler. Bitkileri ve çürüyen maddeleri yerler ve birçok çöl hayvanı gibi nadiren su içmeye ihtiyaç duyarlar.
Felis Margarita (Kum Kedisi)
Kum kedisi (Felis Margarita), çöl şartlarına adapte olabilmiş tek kedi türüdür. Bu çöl kedileri, Sahra çölü, Arap Yarımadası, Türkmenistan, Kazakistan ve Özbekistan’da bulunur. Evcil kedilere oldukça benzeseler de, Kum kedileri, insanlar tarafından nadiren görülür. Açık renkli tüyleri onları kolayca kamufle edebilir. Bu hayvanları vahşi doğada gözlemlemeye çalışan araştırmacılar, kedilerin kürklü patilerinin iz bırakmadığını ayrıca, kürkün patilerini sıcak zeminden koruduğunu keşfettiler. Kum kedileri sinsi avcılardır, yılanları ve çöl kemirgenlerini avlarlar.
Uzun Kulaklı Çöl Yarasası (Otonycteris hemprichii)
Uzun Kulaklı Çöl Yarasası (Otonycteris hemprichii) Kuzey Afrika ve Orta Doğu’da bulunur. Bu yarasalar, gökten akreplerin üzerine atlarlar ve avlarlar. Yapılan bir araştırmaya göre Çöl Yarasaları, avlanırken aldıkları birden fazla akrep sokmasından rahatsız olmuyor.
Pembe Kakadu (Lophochroa leadbeateri)
Renkli kuşlar genellikle kurak bölgelerde değil, tropik yağmur ormanlarında bulunur fakat, kıtanın en sevilen kuş türlerinden biri olan Pembe Kakadu, kurak Avustralya taşrasında varlığını sürdürür. Bu güzel kuş, tohumlar ve böceklerle beslenir.
Boynuzlu Çıngıraklı Yılan
Boynuzlu Çıngıraklı Yılan (Crotalus cerastes), kumda bile saate 29 kilometre hızla sürünebilir. Bu yılanlar pusucu avcılardır. Gözleri hariç bütün vücutlarını kuma gömerler ve bir av geçtiğinde göz açıp kapayıncaya kadar saldırıp dikkatsiz avın hem kanına hem de sinir sistemine zarar veren zehir enjekte ederler. Boynuzlu Çıngıraklı Yılanlar, Amerika Birleşik Devletleri’nin güneybatısında ve Meksika’nın kuzeybatısında bulunur.
Çöl Sazanı (Desert Pupfish – Cyprinodon Macularius)
Çöl ve balık mı? dediğinizin farkındayım. Çöl sazanı (Cyprinodon Macularius), çöl koşullarında hayatta kalabilen bir balıktır. Kaliforniya’daki Salton Denizi’nde ve Meksika’daki Colorado Nehri boyunca uzanan su yollarında yaşarlar. Sıcak su balıklarının çoğu hayatta kalmak için sularında 5 ppm oksijene ihtiyaç duyarken bu balıklar, 0,1 ppm oksijen içeren suda bile yaşayabilirler. Dayanıklı olmalarına rağmen yavru çöl sazanlarının nesli, yerli olmayan türlerin ortaya çıkması ve habitat kaybı nedeniyle tehlike altında.
Dikenli Molok (Moloch Horridus)
Dikenli molok sadece Avustralya’da bulunur. Burundan kuyruğa 21 santimetreye kadar büyüyebilir ve avcılara karşı savunma görevi gören keskin dikenlerle kaplıdır. Bu dikenli kertenkele ne kadar ürkütücü görünse de, yalnızca karıncalar için bir tehlike oluşturur. Dikenli moloğun derisi kumdaki çiy ve nemi emer ve küçük kanallar vasıtasıyla ağzına getirir. Böylelikle su ihtiyacı karşılanmış olur.
Gümüş Sahra Karıncası (Cataglyphis bombycina)
Gümüş Sahra karıncası (Cataglyphis bombycina), ismini kürkünden alır. Gümüş Sahra karıncaları, çoğu çöl hayvanının aksine gün ortasında yiyecek ararlar. Bu, avcılardan kaçınmalarına yardımcı olur ancak, kendilerini çok verimli bir şekilde soğutmalarını da gerektirir. Ayrıca, Gümüş Sahra karıncasının dünyanın en hızlı karıncası olduğu bilinmektedir.
Cin Baykuşu
Cin baykuşu yalnızca bir serçe büyüklüğündedir. Bu, onu dünyanın en küçük yırtıcı kuşu yapar. Bu baykuşlar, Amerika Birleşik Devletleri’nin güneybatısında ve Meksika’da yaşarlar. Cin baykuşları, gündüzleri çöl sıcağından kaçınırlar, geceleri ise akrep, böcek ve kırkayak gibi avlara saldırmak için inanılmaz görme ve işitme yeteneklerini kullanırlar.
Tarantula Şahini (Pepsis)
Tarantula şahini bir kuş türü değildir, tahmin ettiğiniz gibi, tarantulaları avlayan bir yaban arısı türüdür. Bu eşek arıları dünyanın her yerinde bulunur. Ancak, bazı türleri sadece Amerika Birleşik Devletleri’nin güneybatısındaki çölde yaşar. Bu eşek arılarını gerçekten benzersiz kılan şey tarantulaları, larvalar için canlı besin olarak kullanma alışkanlıklarıdır. Dişi Pepsis zehriyle tarantulayı felç eder ve larvaların canlı canlı yemesi için yuvasına götürür.
